Hoạt động tháng 09/2024: 

+ Sản xuất tôm thành phẩm 2.309 tấn, bằng 99 % so cùng kỳ năm trước.    

+ Sản xuất nông sản thành phẩm 77 tấn, bằng 90 % so cùng kỳ năm trước.
+ Sản lượng tiêu thụ tôm thành phẩm 2.638 tấn, bằng 147 % so cùng kỳ năm trước.         

+ Sản lượng tiêu thụ nông sản thành phẩm 126 tấn, bằng 98 % so cùng kỳ năm trước.              
+ Doanh số chung: 30,16 triệu USD, bằng 148,5 % so cùng kỳ năm trước.                

- Các trại nuôi của FMC đang cải tạo ao, chuẩn bị mọi điều kiện tốt nhất có thể để phục vụ cho đợt thả giống mới.

       Từ giữa tháng 8 giá tôm thương phẩm đã bật dậy sau giấc ngủ thất thường. Thông thường hàng năm, lúc này là cao điểm thu hoạch tôm nuôi, giá không cao. Diễn biến thực tế đầy sôi động lẫn bất ngờ, nhưng cũng đôi khi gây trở tay không kịp cho doanh nghiệp (DN) ít thường xuyên tiếp cận, nắm bắt thông tin tình hình.
       Từ cuối năm 2023, khi vụ thả sớm của các tỉnh phía trên sông Hậu gặp sự cố, tôm chết sớm là lời cảnh báo đầu tiên. Các trại nuôi lớn đã quan tâm hơn tình hình chất lượng con tôm giống. Các cơ sở cung ứng tôm giống thì hết sức nỗ lực để bảo đảm tôm giống cung ứng giữ vững uy tín thương hiệu của mình. Sự cố gắng này được ghi nhận, tuy nhiên vụ thả nuôi chính 2024 tình trạng tôm giống nhiễm bệnh vẫn xảy ra. Người nuôi nói do con giống, trại giống nói việc vệ sinh ao nuôi chưa hoàn thiện. Cãi nhau thì đi tới đâu khi diễn tiến nuôi ngày càng xấu. Hội chứng phân trắng xuất hiện cả vùng miền tây. Phân trắng là hiện tượng từng xảy ra nhiều năm trước, nhưng nay độc tính của nó có vẻ hung hăng hơn, như là cấp tính, khiến nhiều hộ nuôi thiệt hại không nhỏ. Phác đồ phòng trị bệnh này như không còn hiệu quả, cho nên chuyển nó sang….hội chứng vì chưa tìm ra nguyên nhân đầy đủ và cách phòng trị, chỉ biết cái gốc của nó từ khuẩn EHP kết hợp với một số khuẩn dòng para…Trở lại chuyện “cãi nhau”, phải nhờ yếu tố khoa học phân giải. Tôm thả nuôi khoảng 3 tuần bị nhiễm EHP là do từ tôm giống, nếu từ tháng rưỡi trở lên nhiễm EHP là do từ ao nuôi. Góc nhìn này thì ai cũng có sai sót, ai nhiều ai ít chưa phân giải, mà chắc năm/năm quá!
Tình hình trên khiến tôm phát triển không như ý và thiệt hại dần nên phải thu hoạch sớm. Thu sớm thì sản lượng giảm và nhất là thiếu hụt tôm cỡ lớn. Điều này rõ nét ngay cuối tháng 6. Lúc đó tôm phải thu hoạch sớm và giá rất rẻ. Các DN nắm tình hình, có tính toán, sẽ có dự trữ và từ đó sẽ giảm thiệt hại, rủi ro lúc tôm thương phẩm biến động tăng giá lúc này. Thật ra chu kỳ tôm cơ bản như chu kỳ lúa gạo, chỉ 3 tháng sau sẽ có vụ mới, cho nên cũng không quá phức tạp, âu lo nhiều. Tuy nhiên, câu chuyện con tôm không dừng lại ở số lượng có đủ thiếu mà còn ở cân đối cỡ tôm. Chu kỳ tôm cỡ lớn phải mất 4 tháng, khó kịp cho thời gian giao hàng và chưa chắc vụ sau có cỡ tôm như ý. Ngoài tồn kho dự trữ chắc phải nhờ nguồn chi viện từ ngoài nước. Tuy nhiên, đây là con đường đầy khúc khuỷu, rủi ro và phức tạp, không nên quan tâm hay khuyến khích.
       Thông tin nhận được, dù có chủ ý không tăng trưởng nhưng tôm Ecuador trúng mùa, khiến sản lượng cung cũng sẽ tăng. Điều này thể hiện ở giá tôm Ecuador không ngừng giảm (do tác động quy luật cung – cầu) từ năm 2022 đến nửa đầu năm nay, mà chưa biết đâu là đáy! Trong khi cỡ tôm trung bình của họ ngày càng lớn hơn. Bây giờ tôm họ đã qua cao điểm, cũng dễ thở hơn cho ngành tôm các nước còn lại, nhưng không biết tồn kho của họ ra sao, còn chi phối giá thế giới, ẩn số khó có câu trả lời! Trở lại câu chuyện nuôi tôm của ta, thua keo này bày keo khác, thả nuôi lại. Tuy nhiên, dự báo thời tiết cho biết cuối tháng 8 và tháng 9 sẽ tập trung nhiều cơn mưa lớn. Thậm chí từ nay đến cuối năm còn nhiều cơn bão và áp thấp nhiệt đới đang chực chờ. Tôm thả nuôi trong tháng tuổi gặp mưa dồn dập vài ngày là khó lòng kiểm soát, dễ bị thiệt hại. Tình huống này gây ra khó khăn không nhỏ cho các cơ sở cung ứng tôm giống, thức ăn… trong việc lập kế hoạch cung ứng. Bởi lỡ chuẩn bị rồi mà không tiêu thụ được thì sẽ gây lỗ lã. Mặt khác, tình hình tôm giống cải thiện ra sao, cũng là một… ẩn số. Nếu sau khi bớt mưa, thuận lợi hơn cho việc thả giống nhưng chất lượng tôm giống vẫn mức đầy “thách thức”, vẫn không cải thiện được tình hình chung.
       Thêm mùa tôm khó. Ông trời “đánh giá” bản lĩnh ngành tôm ta cao lắm nên cứ đưa ra thêm bài toán khó hoài. Chục ngoài năm qua, không năm nào ngành tôm thong thả, ung dung! Ngược lại như là độ khó ngày càng cao hơn. Ngoài cái khó nội tại này, ngành tôm còn những cái khó bên ngoài khác nữa như cạnh tranh giá cả, hai vụ kiện đang diễn ra ở thị trường Hoa Kỳ. Câu chuyện này đưa tới câu hỏi, làm gì bây giờ để giảm bớt khó khăn. Câu hỏi này trả lời thì dễ vì ai cũng thấy. Vấn đề là thực thi cụ thể và những sự cam kết có trách nhiệm hơn của các bên tham gia chuỗi giá trị con tôm. Điểm sáng lẻ loi là đơn hàng tiêu thụ đến cuối năm còn khá, tuy giá chỉ bình bình. Tình hình nuôi này sẽ gây thiếu nguyên liệu tôm cục bộ. Tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu có thể được bù ở hàng tồn kho và từ nước ngoài, chắc sẽ có tăng trưởng so năm rồi. Vấn đề là hiệu quả, là sức khỏe các DN chế biến sau cơn giông dữ này.
       Thêm mùa tôm khó, nỗi nhọc nhằn cứ bám lấy người nuôi, dù họ đang cạn kiệt nguồn lực. Một mắc xích bị đứt gãy, tác động tới cả chuỗi, nhất là mắc xích nuôi vô cùng quan trọng. ‘Bàn tay vô hình” xa vời, không cứu kịp. Phải có những cam kết thực sự đầy trách nhiệm, nâng cao đạo đức kinh doanh trong ứng xử giữa các mắc xích nội tại chuỗi giá trị thì còn cơ may. Con đường phát triển bền vững ngành còn không ít thách thức.

       Ở đời sự vật biến động vô chừng, tuy lúc xấu lúc tốt nhưng xu thế là vòng tròn cuốn đi lên. Con tôm ta trong hoàn cảnh đầy biến động nhưng xu thế lại chưa rõ nét, bởi khó khăn đang chồng chất!
       Đáng lo nhất là giá thành tôm ta cao quá, khiến việc tiêu thụ khó khăn. Người nuôi, nhà chế biến đều âu lo. Các mắc xích còn lại chuỗi giá trị con tôm cũng hoàn cảnh đầy rủi ro tương tự. Cấp thẩm quyền, người quan tâm… đi tìm nguyên nhân sâu xa, cốt lõi để sớm xử lý, thoát ra cảnh khá bế tắc hiện nay. Tỉ lệ nuôi thành công thấp quá được coi là nguyên nhân chính khiến giá tôm ta đội giá tôm thế giới. Tỉ lệ nuôi thành công thấp lại được đào sâu tìm nguyên nhân, lý giải. Con giống chất lượng không ổn định, môi trường nước nuôi ngày càng xấu được coi là hai yếu tố cơ bản tác động không tốt tới vụ nuôi. Hiện nay, các nhà cung cấp giống đang quảng bá giống tôm có sức chống chịu bệnh tốt; các nhà cung ứng chế phẩm nuôi đang khuếch trương sản phẩm phòng trừ bệnh hiệu quả cao, thậm chí các bệnh tôm mới xuất hiện như TPD chẳng hạn. Không biết các sản phẩm tốt này có tới tay người nuôi hay còn thiếu yếu tố quan trọng nào mà lĩnh vực nuôi không có tin vui đáng kể như tôm ít dịch bệnh, tôm nuôi mau lớn…
       Tôi không tiếp cận cập nhật đủ thông tin, thí dụ như có thêm quan trắc diễn tiến tình hình chất lượng nước các vùng nuôi trọng điểm coi các con vi khuẩn gây bệnh EHP, TPD diễn tiến ra sao để người nuôi thêm ý thức phòng trừ. Chỉ nghe nói phong phanh con vi khuẩn gây bệnh EHP, vốn sống trong nước biển là chủ yếu, nay đã “thích nghi” vùng độ mặn thấp, khiến bệnh này trở nên “phổ biến” hơn, khó phòng trị hơn. Đúng hay sai, chỉ chờ nhà khoa học cho đáp án. Tôi muốn nói, con giống tốt, chế phẩm nuôi tốt… nhưng điều kiện đủ như là phải quan tâm chất lượng nước nuôi. Điều này như còn coi nhẹ.
       Mùa tôm đang diễn ra, nhưng năm nay không sôi động. Bệnh tôm khiến người nuôi nhỏ lẻ chùng tay. Vốn phải đi vay mà nuôi rủi ro lớn thì làm sao an tâm. Dù lý giải ra sao, thiết nghĩ tình hình ngành nuôi tôm năm 2024 này chưa thoát ra hoàn cảnh không hay, thậm chí có thể xấu hơn năm qua, dù quý 1/2024 kim ngạch xuất khẩu tăng hơn 10% so cùng kỳ năm rồi. Thoát khỏi hoàn cảnh này cần nhiều yếu tố chủ quan lẫn khách quan. Chủ quan là cải thiện tỉ lệ nuôi thành công, là các doanh nghiệp chế biến phải nỗ lực hơn nữa tìm thị trường, tạo thêm sản phẩm mới… Khách quan là tình trạng lạm phát suy thoái toàn cầu dừng lại và phục hồi, là sức cung từ các cường quốc tôm như Ecuador, Ấn Độ không còn mạnh. Toàn chuyện… quá khó!
       Nói đi cũng phải nói lại. Hiện nay cơ quan chức năng hết sức âu lo, quan tâm và nhiều cuộc hội thảo chuyên ngành đã diễn ra để tìm cách thoát ra cái khó đang diễn ra. Các mắc xích chuỗi giá trị con tôm cũng đang nỗ lực cải thiện tình trạng của mình. Như bên tôm giống đã cam kết cung ứng hàng tốt nhất; bên thức ăn cung với giá mềm nhất… Bên chế biến cũng đang gồng mình lo hai vụ kiện từ phía nguyên đơn bên Mỹ, nhằm giữ được thị phần bên đó. Còn lại là sự phối hợp đồng bộ giữa các yếu tố nói trên và kết quả ở phía trước, chờ thôi.
       Cũng nói thêm, hình như ngành thiếu đơn vị lo tìm hiểu cung ứng thông tin tình hình ngành phạm vi quốc tế (hoặc đã có nhưng chất lượng hoạt động chưa như ý!). Như mùa tôm nam bán cầu (nước nuôi là Ecuador và Indonesia) vừa diễn ra có kết quả ra sao, bởi nếu trúng vụ thì càng rối cho ngành tôm ta. Tình hình tồn kho các thị trường lớn ra sao… Các DN tôm ta biết “người” chỉ sơ bộ, biết “mình” chỉ cơ bản, không chi tiết. Cho nên trận thắng, trận thua là chuyện… bình thường. Thiết nghĩ, đây cũng là điểm cần quan tâm, cải thiện… giúp ít nhiều con tôm ta bớt lao đao!

       Chuyện thời sự con tôm Việt hiện nay là có một báo cáo do một tổ chức có trụ sở ở Hawaii, cho rằng đã nghiên cứu nhiều tháng từ nửa cuối năm 2023 đến đầu năm 2024, và hình thành báo cáo là có sự phối hợp một số thành viên trong nước, khảo sát ở một số cơ sở chuỗi ngành hàng tôm của ta tập trung ở miền tây. Nội dung báo cáo này là “vẽ” lên một bức tranh xám xịt ngành tôm Việt, chủ yếu là các cơ sở ngành tôm giảm thù lao người lao động, nhất là sau đại dịch COVID 19 đến nay, để cung ứng hàng tới các chuỗi tiêu thụ với giá thấp, đẩy người lao động Việt vào tình thế ngày càng khó khăn; việc chấp nhận trung gian (thương lái) trong chuỗi cung ứng làm thiệt hại phía bên nuôi; việc truy xuất nguồn gốc còn nhiều chuyện phải làm rõ hơn....
       Hiện nay ngành tôm Việt đang gặp đầy trắc trở. Tôm nuôi đang bị dịch bệnh hoành hành, giá tôm tiêu thụ thấp vì nguồn cung ứng tôm trên thế giới dồi dào và đang đối phó hai vụ kiện tôm từ Hoa Kỳ. Bây giờ lại thêm một tác động không hay vì báo cáo này không rõ ràng, phiến diện, thiếu sức thuyết phục. Rõ ràng báo cáo này xuất hiện lúc này sẽ gây thêm một bất lợi dù chưa minh chứng đúng sai mức độ ra sao. Tôi chợt nhớ, liên tưởng tới con cá tra gần 15 năm truân chuyên ở EU. Giai đoạn 2007-2010 cá minh thái ở eo biển Bering giảm sụt sản lượng, dẫn tới hạn ngạch khai thác giảm cả triệu tấn. Cá tra, thành sản phẩm thay thế vì có nhiều yếu tố tương đồng như hình dáng, dinh dưỡng, giá cả…, qua đó lên ngôi, dù trong hoàn cảnh suy thoái kinh tế thế giới (2008-2009). Sau 2010 sản lượng cá minh thái trong tự nhiên phục hồi dần, dẫn đến các hệ thông phân phối lớn muốn lấy lại thị phần cho cá minh thái của họ, tôi có suy nghĩ vậy. Bất ngờ các phương tiện truyền thông bên đó có những bài báo bêu xấu ngành cá tra ta, mức độ tuyên truyền khá ồn ào. Tất nhiên có hiệu quả, thị phần cá tra ta tại EU giảm nhanh. Các năm sau, mỗi lần nghe dự báo sản lượng cá minh thái cho vụ tới, nếu tăng, tôi chợt nghĩ tới chắc sắp có đòn “bẩn” nữa rồi. Y chang, nhưng tính chất về sau phức tạp hơn, không phải là bài báo đơn thuần mà là “phóng sự”, “báo cáo” của tổ chức này tổ chức nọ, tên thì rất bền vững! Sự thay đổi này chắc chỉ nhằm tăng sức thuyết phục người tiêu dùng (thực chất bịt mắt người tiêu dùng). Nói cho đúng, không có sự vật hay hoạt động nào trọn vẹn tuyệt đối, ngành cá tra cũng còn tỉ lệ nào đó chưa chuẩn mực, nhưng nó không là đại diện cho ngành. Nhưng đã có ý đồ không hay thì cái bé họ xé ra to thôi.
       Trở lại thời sự con tôm, khi báo cáo nêu trên vừa xuất hiện, VASEP có thông cáo báo chí phản đối gay gắt ngay và chuẩn bị các bước đi sau đó. Tôi có đọc bản báo cáo của tổ chức nói trên, về hình thức thì bài bản nhưng về nội dung thì còn nhiều thiếu sót, sai sót…, coi trọng cái BÉ và chưa có khả năng tìm hiểu cái LỚN. Họ cũng dựa vào cái bé, một góc chưa hoàn thiện, mà coi như là thực trạng của cả ngành tôm thì quá võ đoán, thiếu trách nhiệm. Nghĩ sâu hơn, tôi liên tưởng như bản chất những báo cáo sai về ngành cá. Động cơ nào họ làm báo cáo này với nội dung đầy sai sót mà đã công khai? Có ai hưởng lợi từ báo cáo này không, nhất là tranh giành thị phần tiêu thụ tôm đang hết sức gay gắt? Có lẽ tính tôi hay hồ nghi, nhưng rõ ràng không phải không có căn cứ. Cuối tuần qua, ngày 6/9/2024, VASEP có làm việc với bên “nghiên cứu, khảo sát”. Rất thiện chí, các thành viên trong nước đã thấy sự phối hợp của họ với bên hình thành báo cáo nêu trên có không ít thiếu sót ngoài ý muốn; ngay sau thông cáo báo chí của VASEP, các bạn này đã rút tên ra khỏi báo cáo ngay. Hết sức hoan nghênh tính khiêm tốn và sòng phẳng các bạn này. Phía chủ trương làm báo cáo cũng đã rút bài báo này trên trang web của họ ngay sau khi có phản ứng kịp thời và tích cực của VASEP. Và qua buổi làm việc, họ cũng tỏ vẻ rất thiện chí, họ cho biết quan điểm là ủng hộ ngành tôm chúng ta sao ngày phát triển tốt hơn, còn sai sót của báo cáo sẽ xem xét chỉnh sửa cho phù hợp, trung thực…
       Câu chuyện con cá, con tôm gặp tình huống nêu trên, thiết nghĩ là chuyện bình thường trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng phức tạp và căng thẳng. Tổng quan, đa phần “sự cố” là có ý đồ không tốt từ bên tung tin, nhưng chỉ là số đông chớ không hẳn hoàn toàn. Hy vọng, bản báo cáo đang trao đổi chỉ là tai nạn nghề nghiệp ngoài ý muốn, chớ không có ý đồ xấu. Điều còn lại là sự bình tĩnh, đoàn kết trong chuỗi ngành hàng để ứng xử kịp thời, hóa giải kịp thời và nhất là biết “mượn hoa kính Phật”; bởi đây cũng là một cơ hội tốt để chúng ta giới thiệu với chi phí thấp nhất con tôm đầy thơm ngon, bổ dưỡng và nhất là an toàn của chúng ta tới toàn thế giới.

FMC: TIN VẮN HOẠT ĐỘNG THÁNG 08/2024 (CÓ HỢP NHẤT)

Hoạt động tháng 08/2024:

+ Sản xuất tôm thành phẩm 3.450 tấn, bằng 174 % so cùng kỳ năm trước.

+ Sản xuất nông sản thành phẩm 44 tấn, bằng 58 % so cùng kỳ năm trước.
+ Sản lượng tiêu thụ tôm thành phẩm 2.726 tấn, bằng 136 % so cùng kỳ năm trước.
+ Sản lượng tiêu thụ nông sản thành phẩm 116 tấn, bằng 137 % so cùng kỳ năm trước.
+ Doanh số chung: 30,38 triệu USD, bằng 135,7 % so cùng kỳ năm trước.

- Do có ký kết nhiều hợp đồng với khách hàng nên FMC gia tăng chế biến để thực hiện giao hàng đúng tiến độ hợp đồng, sản xuất tôm thành phẩm của tháng 8 tăng nhiều so cùng kỳ năm trước. 

- Các trại nuôi của FMC đã hoàn tất thu hoạch tôm, và đang cải tạo ao chuẩn bị cho vụ nuôi mới khi thời tiết thuận lợi trở lại. 

     FMC và công ty thành viên KAF đã khởi đầu cho quý 3, cho 6 tháng cuối năm với kết quả rất đáng nói, tháng 7 này KAF đã đạt mức xuất khẩu cao nhất trong gần 4 năm hình thành, góp phần để có số liệu hợp nhất tháng cũng cao nhất trong gần 30 năm thành lập FMC, trên 30 triệu USD.
     Những mặt mạnh yếu luôn được quan tâm để nhằm có lợi hơn. Năm nay, dù thời tiết thất thường cả châu Á lẫn châu Mỹ nhưng dự báo sản lượng tôm toàn cầu vẫn tăng trưởng nhẹ. Tuy nhiên, hoàn cảnh nước ta có chút khác biệt, mưa nhiều dồn dập sẽ diễn ra trong tháng 8 và tháng 9, khiến hoạt động nuôi tôm thêm khó khăn, nhất là trong hoàn cảnh tôm giống nhiễm bệnh tỉ lệ khá cao, tỉ lệ thành công sẽ giảm thấp, gây thiệt hại. Từ đó, khả năng từ nay đến cuối năm lượng tôm thương phẩm của ta sẽ không nhiều, giá cả theo quy luật cung cầu sẽ tăng lên, gây thêm khó cho cơ sở chế biến. Trên cơ sở nhận định này, vừa qua các cơ sở chế biến tôm xuất khẩu đã ký nhiều hợp đồng để có việc làm cho cả năm, đồng thời để giảm thiểu rủi ro, việc dự trữ nguyên liệu lúc giá rẻ đã diễn ra khá thuận lợi trong tháng 7 rồi.
     FMC có thế mạnh hơn hẳn các doanh nghiệp (DN) bạn là có vùng nuôi lớn, có sản lượng tôm nuôi lớn nhất nên rất chủ động trong việc điều tiết nguyên liệu và thực hiện các hợp đồng đã ký kết. Nhất là vụ nuôi đang thu hoạch có kết quả khá khả quan, tuy không như ý nhưng hơn hẳn các vùng nuôi còn lại. Từ đó có nền tảng để giảm giá thành, tăng sức cạnh tranh cũng như duy trì, nâng cao hiệu quả.
     Nói cho tròn, phải kể đến các khó khăn, rủi ro từ hai vụ kiện CVD và AD ở thị trường Hoa Kỳ. Tối 2/8/2024 giờ Việt Nam, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã có thông báo chưa công nhận nước ta có nền kinh tế thị trường. Nói cho khách quan, sự kiện này không khách quan, bởi nước ta đã được 72 quốc gia công nhận có nền kinh tế thị trường, trong đó có Anh, Canada, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc… là những quốc gia lớn. Sự kiện này sẽ tiếp tục bất lợi cho các DN ta có xuất hàng vào Hoa Kỳ chẳng may vướng các vụ kiện như nêu trên, trong đó có cộng đồng các DN tôm ta. Bởi qua đó, DOC sẽ không công nhận các dữ liệu của các DN ta cung cấp để xem xét thuế, mà lấy số liệu thay thế từ nước thứ ba, gây nhiều phiền phức, phí tổn, thậm chí không công bằng. Theo lịch trình, 19/10/2024, DOC công bố mức thuế CVD cuối cùng và trước 3/12/2024 Ủy ban Thương mại quốc tế Hoa Kỳ (ITC) sẽ có kết luận là vụ kiện này sẽ kết thúc hay còn diễn tiến. Riêng vụ kiện AD, đang xem xét hành chánh lần thứ 19 (PR19), bị đơn bắt buộc là 2 DN Stapimex và Thông Thuận. Hai DN này nhờ luật sư hỗ trợ, tư vấn làm sổ sách và báo cáo lên DOC theo quy định. Dự kiến mức thuế sơ bộ sẽ được công bố theo lịch trình, khả năng ở đầu năm 2025.
     Trước tình hình này, FMC và KAF đã có cách ứng xử cho mình. Thật ra cả hai DN đều có tính toán, tốn công chuẩn bị sổ sách xuyên suốt những năm qua. Tuy nhiên, do sản lượng xuất khẩu vào Hoa Kỳ chỉ đứng thứ tư nên FMC không được chọn làm bị đơn bắt buộc. Để tự quyết cho mình, không phải lệ thuộc mức thuế bình quân gia quyền từ mức thuế các DN bị đơn bắt buộc, đối sách của FMC và KAF là gia tăng mức xuất hàng vào Hoa Kỳ năm 2024 này để ở PR20 sẽ được chọn là bị đơn bắt buộc. Với sự chuẩn bị sổ sách chu đáo, FMC tự tin mình sẽ nhận được mức thuế thấp nhất như đã từng xảy ra. Điều đó không chỉ giúp FMC và KAF chủ động, tự tin bán hàng vào Hoa Kỳ mà còn giúp cộng đồng DN tôm ta bán hàng vào Hoa Kỳ có mức thuế thấp nhất. Qua đó giữ vững thị trường lớn này.
     Với hợp đồng đang có, FMC và KAF tự tin có mức tăng trưởng 2 con số ở năm 2024. Tuy nhiên, hiệu quả có song hành còn tùy thuộc diễn tiến tình hình, nhất là mức thuế hai vụ kiện ở thị trường Hoa Kỳ, tuy nhiên mỗi lô hàng bán vào Hoa Kỳ lúc này đều đã có trích dự phòng. Nhưng dẫu sao, trong bối cảnh phức tạp hiện nay, thành quả này cũng là một điểm sáng, bởi toàn ngành tăng trưởng chỉ một con số.

Hoạt động tháng 07/2024:

+ Sản xuất tôm thành phẩm 4.098 tấn, bằng 175 % so cùng kỳ năm trước.
+ Sản xuất nông sản thành phẩm 20 tấn, bằng 30 % so cùng kỳ năm trước.
+ Sản lượng tiêu thụ tôm thành phẩm 2.713 tấn, bằng 107 % so cùng kỳ năm trước.
+ Sản lượng tiêu thụ nông sản thành phẩm 147 tấn, bằng 78 % so cùng kỳ năm trước.
+ Doanh số chung: 31,25 triệu USD, bằng 108,5 % so cùng kỳ năm trước.

Nhận xét:

- Sản lượng và doanh số tiêu thụ đều tăng cùng chiều sản lượng chế biến. FMC đủ đơn hàng tăng trưởng hai con số năm nay.
- Tôm nuôi đã thu hoạch xong farm mới và đang thu hoạch farm cũ, dự kiến giữa tháng 9 hoàn tất. Tình hình thời tiết bất thường, bất lợi nên việc thả nuôi vụ tiếp theo ở quý 4, khi ngớt mưa, nhằm giảm rủi ro. Kết quả nuôi tôm khá ổn, dù dịch bệnh đã làm tôm phát triển không như mong muốn.
- Vụ kiện CVD và AD ở Hoa Kỳ đang chờ đợi một số thông báo từ DOC. Nhìn chung thị trường Hoa Kỳ tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhưng từ năm 2020 đến nay FMC đã có sách lược thị trường phù hợp cho mình, giảm thiểu rủi ro.

       Bây giờ khó khăn trùng trùng trong mọi ngành hoạt động. Làm sao sớm thoát ra hoàn cảnh không hay này là mong muốn của biết bao người. Một cách là tìm ra động lực tăng trưởng phù hợp, nhằm phát huy được thế mạnh và giảm thiểu rủi ro.
       Động lực tăng trưởng ngành tôm là gì? Để có cái nhìn khái quát, phải tìm hiểu chi tiết, động lực tăng trưởng cho mỗi mắc xích tạo ra chuỗi giá trị con tôm. Từ con giống, thức ăn, chế phẩm nuôi tôm, vật tư cho ao tôm, nuôi tôm, chế biến tôm đều cần động lực căn bản là thúc đẩy tiêu thụ tốt và giá cả phải chăng, ngoài những động lực mang tính phụ trợ. Nhưng mỗi mắc xích lại có hoàn cảnh riêng, không như nhau. Người nuôi tôm làm sao chủ động thúc đẩy tăng trưởng tiêu thụ, bởi lệ thuộc vào khâu chế biến xuất khẩu. Các mắc xích thuộc yếu tố đầu vào cho nuôi tôm thì rất chủ động cho việc thúc đẩy hoạt động của mình, như nghiên cứu nâng cao chất lượng sản phẩm, marketing thu hút người nuôi tôm… Lĩnh vực này nhà đầu tư đa phần là lớn, vốn mạnh, nên sách lược thúc đẩy tăng trưởng của họ dài hơi và có thể chấp nhận nhiều tình huống khác nhau trong thực tế. Như vậy, bỏ mắc xích nuôi tôm, động lực tăng trưởng của các mắc xích còn lại tương đồng, nhưng trong đó mắc xích mang yếu tố chi phối là chế biến xuất khẩu. Tăng trưởng xuất khẩu và có giá phải chăng mới kích thích người nuôi tôm mạnh dạn thả nuôi. Khi mắc xích nuôi tôm phát triển sẽ thúc đẩy các mắc xích con giống, thức ăn, chế phẩm, vật tư phát triển. Như vậy động lực tăng trưởng ngành tôm là coi trọng khâu tìm hiểu, thâm nhập thị trường; lắng nghe nhu cầu, xu thế người tiêu dùng để kịp thời đáp ứng, thu hút. Tuy nhiên, động lực này sẽ bị cản trở nếu giá cả không phải chăng. Đó là nút thắt cổ chai ngành tôm hiện nay, bởi giá thành tôm nuôi của ta còn quá cao, đội giá thế giới. Nguyên nhân giá thành tôm nuôi còn quá cao do nhiều yếu tố, như chất lượng tôm giống, môi trường nuôi, nguồn vốn nuôi…
       Vấn đề nêu ra là bây giờ làm sao thúc đẩy động lực tăng trưởng trong hoàn cảnh nêu trên. Chắc chắn mọi suy nghĩ đều hướng về mắc xích chủ chốt, chế biến xuất khẩu, coi như đây là cứu cánh. Vì sao có cái nhìn chưa toàn diện này? Có nguồn gốc lịch sử. Khi hai chục năm trước đây, môi trường nuôi tôm còn tốt, diện tích nuôi chưa nhiều, năng suất nuôi tôm khá tốt dù sản lượng tôm cả nước vài trăm ngàn tấn mỗi năm. Khâu chế biến xuất khẩu đã sớm trở mình, vươn tầm trước đó, thâm nhập tất cả thị trường lớn, trong khi các cường quốc nuôi tôm hiện hành như Ấn Độ, Ecuador còn đi sau ngành tôm chúng ta khá xa về sản lượng nuôi, về trình độ chế biến. Từ đó giá tôm thương phẩm của chúng ta rất cao. Người nuôi trúng vụ, trúng giá; qua vụ có thể xây nhà, mua xe hơi… Đỉnh cao từ đầu thế kỷ mới và chỉ kéo dài đúng chục năm, bởi từ năm 2010 ngành nuôi tôm của ta vướng vào dịch bệnh kéo dài, trong khi các quốc gia khác lại phát triển ngành tôm khá mạnh, nhất là sau 2015, như Ấn Độ, Ecuador. Và tôm họ lần lượt lấn sân, chiếm thị phần đáng kể, nhất là ở thị trường Bắc Mỹ, Tây Âu. Điều đáng ngại hơn là giá tiêu thụ tôm của họ rất thấp, thậm chí có cỡ thấp hơn 20% so giá của tôm ta. Trở lại vấn đề, giải quyết giá thành nuôi tôm, các giải pháp cần sự hỗ trợ tích cực của cơ quan chức năng kiểm soát chất lượng tôm giống cũng như sự quan tâm của chính quyền trong việc đầu tư thủy lợi nuôi tôm. Như vậy, vai trò quản lý của nhà nước vô cùng to lớn trong hoàn cảnh cụ thể này nhưng các mắc xích giá trị con tôm cũng không coi nhẹ trách nhiệm của mình. Cụ thể các mắc xích đầu vào nuôi tôm chia sẻ khó khăn chung, tìm giải pháp tiết kiệm, giảm tối đa gía bán ra. Khâu chế biến xuất khẩu phải năng động tích cực hơn bao giờ hết như giải pháp nghiên cứu mặt hàng mới, thậm chí đáp ứng từng lễ hội, sự kiện; tìm kiếm khách hàng mới thông qua hoàn thiện mình đáp ứng các yêu cầu của các hệ thống phân phối cao cấp, lớn như thực thi các giải pháp bền vững như lộ trình giảm phát thải, như bảo đảm phúc lợi động vật, như bảo đảm chỉ tiêu sử dụng vật tư tái chế… và cam kết này có bên thứ ba giám sát, chứng nhận…
       Nếu tất cả đồng lòng, chung tay… động lực phát triển ngành tôm sẽ mạnh mẽ hơn bao giờ hết, ngành tôm sẽ vượt qua khó khăn quá lớn hiện nay và vươn lên top đầu thế giới về sức cạnh tranh. Nhưng sự chung tay này cần một chỉ huy điều hành, phối hợp thì mới hữu hiệu. Câu chuyện này làm sao ổn thỏa, cần sự chia sẻ góc nhìn, kinh nghiệm của người đọc. Câu chuyện này cần được quan tâm, xử lý sớm vì thế mạnh ngành tôm Việt đang giảm dần…
                                                                                                                  Hồ Quốc Lực

Nửa đầu năm 2024 vừa đi qua, với bao lo toan ứng xử trước môi trường sản xuất kinh doanh đầy phức tạp, biến động vô chừng khó đoán và nhất là sức cạnh tranh tôm Việt ngày càng tỏ ra suy giảm, cơ bản ở giá cả.

         Tuy nhiên, điểm sáng đầu tiên là doanh số xuất khẩu tôm toàn ngành có tăng trưởng, dù là một con số. Điểm sáng nữa là cơ cấu thị trường cân bằng hơn, từ đó sẽ giảm rủi ro hơn. Với FMC, trong tốp DN hàng đầu của ngành, có tỉ lệ tăng trưởng tốt hơn, hai con số. Cái nhìn chung, FMC đi qua nửa chặng đường đầu năm 2024 tuy khá vất vả nhưng bù lại thành quả đáp ứng kỳ vọng.

         Phía trước, nửa cuối năm, tổng quan, là giai đoạn nhẹ thở hơn, là lúc nhu cầu thị trường tăng mạnh. Tuy nhiên, FMC không bao giờ chủ quan, bởi biết diễn biến tình hình là vô chừng bởi những biến số tác động cho cả cầu lẫn cung. Khi nào xung đột vũ trang Đông Âu và Trung Đông dừng lại, ẩn số! Từ đó tác động lớn tốc độ phục hồi kinh tế thế giới dẫn đến khi nào giảm mạnh suy thoái và lạm phát cũng là ẩn số. Đó là bên cầu. Bên cung tôm từ hai cường quốc tôm hàng đầu là Ecuador và Ấn Độ cũng không có tin chính thống về tình hình chung, chỉ có thông tin nhỏ giọt, phạm vi địa phương. Cho nên doanh nghiệp (DN) tôm ta ra “chiến trường” chỉ tập trung trang bị vũ khí lợi thế nào mình có, còn chuyện “biết người” thì hạn chế, dẫn đến việc các DN tôm ta than vãn khó khăn là chuyện bình thường. Cần sự phối hợp chặt hơn cơ quan chức năng và cộng đồng DN về việc thu thập, xử lý thông tin ngành phạm vi quốc tế. FMC tìm hiểu, thu thập thông tin qua những kênh riêng của mình, chủ yếu là sự tương tác với khách hàng để nắm diễn biến tình hình cung cầu từng thị trường, từng hệ thống tiêu thụ trên thế giới. Từ đó FMC đề ra giải pháp sách lược cho mình. ở từng tình huống, giai đoạn. Tuy không thể cầu toàn nhưng ít ra FMC cũng chắc chiu tìm ra những thông tin khá cơ bản và kịp thời ngoài nước và cả trong nước. Từ đó FMC đã có sách lược bán hàng phù hợp, hạn chế thua thiệt và nhất là giữ vững hệ thống kinh doanh của mình cũng như của các đối tác lớn. Tất cả để kịp thời tranh thủ mọi cơ hội ở nửa cuối năm, nhất là cơ hội tăng tốc.

         Quý 3 này, FMC tập trung thu hoạch vụ nuôi tôm chính. Ngay sau thu hoạch là thả vụ hai. Qua đó, FMC có nền tảng để giảm giá thành sản phẩm cuối cùng của mình, tăng sức cạnh tranh. Từ đó kỳ vọng giữ vững tăng trưởng hai con số đến kết thúc năm. Đó là nền tảng để FMC có niềm tin hoàn thành toàn diện kế hoạch năm 2024.

          Hồ Quốc Lực

HOẠT ĐỘNG 6 THÁNG ĐẦU NĂM 2024

+ Thành phẩm tôm chế biến: 11.255 tấn, đạt 119,7% so với cùng kỳ năm trước.
+ Thành phẩm tôm tiêu thụ: 8.449 tấn, đạt 125,6%.
+ Thành phẩm nông sản sản xuất: 705 tấn, đạt 72,8%.
+ Thành phẩm nông sản tiêu thụ: 626 tấn, đạt 88,8%.
+ Doanh số chung: 95 triệu USD, đạt 116,6%.

Nhận xét:
+ Sản lượng tôm chế biến và tiêu thụ tăng nhờ một phần vào tôm tự nuôi và hợp đồng tiêu thụ ổn định.
+ Doanh số tăng thấp hơn sản lượng tiêu thụ do cỡ tôm nhỏ hơn và đơn giá có giảm nhẹ so với cùng kỳ năm trước.
+ Doanh số tăng hai con số. Tuy nhiên, nền tảng ở thời gian còn lại của năm khá vững do đơn hàng tốt.
+ Vùng nuôi, vụ chính, đang trong tiến trình thu hoạch tỉa, kéo dài hết tháng 8, ngay sau đó sẽ thả nuôi vụ tiếp theo. Đánh giá vụ này năng suất tốt nhưng giá tôm thương phẩm thấp.

        Lúc này hầu như ngành nào làm ăn cũng vất vả vô cùng. Mở mắt thấy khó khăn, ra đường thấy thách thức. Muốn trụ vững, không thể theo lối mòn không còn hiệu quả mong muốn, phải khai phá lối đi mới cho mình. Chuyện này nói dễ nhưng làm không dễ…

       FMC có quy trình nuôi tôm riêng, phù hợp đồng đất cụ thể của mình. Nhưng thời tiết mỗi lúc mỗi khác, quy trình nuôi phải có sự điều chỉnh kịp thời để khắc chế mặt tiêu cực. FMC không ngừng tìm tòi cái mới trong lĩnh vực nuôi tôm. Những sự nghiên cứu của FMC âm thầm nhưng hiệu quả rất khả quan. Minh chứng là liên tục các vụ tôm nuôi có hiệu quả với tỉ lệ nuôi thành công vượt trội.
       Hiện nay chất lượng tôm giống không còn thời cao điểm, mang mầm bệnh và nhất là có những vi khuẩn gây các bệnh mới trên tôm, khiến tình hình nuôi tôm của ta đang khó khăn nay gian nan thêm chồng chất. Trại tôm FMC phải tìm lối đi thoát ra tình cảnh này. Trước đây nuôi tôm lớn tối đa vì tôm cỡ lớn giá càng cao. Nay giá tôm lớn không như cũ, giảm nhiều do tác động cạnh tranh gay gắt từ tôm Ecuador, mặt khác nuôi kéo dài thì rủi ro càng nhiều. Tận dụng mùa chính thuận lợi về thời tiết, FMC đã điều chỉnh quy trình nuôi của mình, rút ngắn thời gian từ nuôi đến khi thu hoạch. Nhưng nếu thu hoạch sớm, cỡ tôm còn nhỏ sẽ giảm hiệu quả vì chi phí khấu hao không thay đổi. FMC linh hoạt giảm chi phí khấu hao trên đơn vị sản phẩm bằng tăng mật độ nuôi, tăng sản lượng thu hoạch. Khi nuôi mật độ cao, sinh khối lớn, FMC sẽ thu hoạch sớm, dự tính được đáp ứng.
       Vùng nuôi FMC thả nuôi từ cuối tháng 4 vừa qua, không đầy 50 ngày nuôi, các ao tôm đạt cỡ 100 con/kg. FMC tiến hành thu tỉa để giảm rủi ro và số lượng còn lại có môi trường thuận lợi tăng trưởng nhanh hơn. Vùng nuôi tôm FMC luôn sôi động từ nay và kéo dài thêm 3 tháng nữa. Bước đầu tỏ rõ giải pháp này có kết quả khả quan, như ý.
       Thị trường tôm thế giới còn đầy phức tạp, nhiều ẩn số và biến số và giá tôm đang ở mức thấp. Tôm Việt còn chờ đợi tháng 7 và tháng 8 tới Bộ Thương mại Mỹ công bố về công nhận nền kinh tế thị trường cho Việt Nam và mức thuế sơ bộ chống trợ cấp ngành tôm. Đây là thách thức ngành tôm ta và tác động tới từng mắc xích trong chuỗi giá trị con tôm, tập trung mảng nuôi và chế biến. Với FMC, mảng nuôi tôm, như nói trên, đã có lối đi mới nhằm hạn chế nhược điểm, khó khăn. Tuy nhiên, mảng chế biến của FMC cũng có nhiều lợi điểm, trong đó điểm mạnh nhất là ổn định chất lượng cao và uy tín thương hiệu ở tất cả thị trường đã thâm nhập. Tổng quan, so ngành, FMC ở nhóm có sức cạnh tranh tốt nhất.
       Tôm đang vào mùa, nhưng bây giờ không tập trung, không rầm rộ như chục năm trước đây. Nhưng vùng nuôi FMC duy trì được không gian tích cực này, điểm sáng nhưng hiếm hoi. Đội ngũ điều hành vùng nuôi FMC có căn cứ tin tưởng vụ tôm chính năm 2024 sẽ là thêm vụ bội thu của FMC. Đó không hẳn là may mắn mà là sự năng động và nỗ lực không ngừng nghỉ của mình.

FMC: THÔNG TIN CƠ BẢN HOẠT ĐỘNG THÁNG 05/2024 (CÓ HỢP NHẤT)

Hoạt động tháng 05/2024: 

+ Sản xuất tôm thành phẩm 2.389 tấn, bằng 87 % so cùng kỳ năm trước.

+ Sản xuất nông sản thành phẩm 202 tấn, bằng 165% so cùng kỳ năm trước.
+ Sản lượng tiêu thụ tôm thành phẩm 1.419 tấn, bằng 153 % so cùng kỳ năm trước.
+ Sản lượng tiêu thụ nông sản thành phẩm 123 tấn, bằng 107 % so cùng kỳ năm trước.
+ Doanh số chung: 15,55 triệu USD, bằng 143 % so cùng kỳ năm trước.

+ Nuôi tôm: Đã thả giống xong khu mới và phần còn lại hoàn tất trong nửa tháng tới. Tôm phát triển tốt.