Mọi công dân có nghĩa vụ và quyền lợi trước xã hội, đất nước. Quyền lợi lớn lắm, Hiến pháp có ghi. Ở đây chỉ trao đổi xoay quanh trách nhiệm công dân là chấp hành pháp luật và các quy định của chính quyền ở từng nơi, từng thời điểm.
Cụ thể hơn là trong bối cảnh cả nước chung tay phòng chống dịch. Mỗi người một cảnh, có nỗi vất vả riêng. Cái chung là nỗi vất vả đó không nhỏ. May mắn, nhờ sự đồng lòng và các quyết sách phù hợp, kịp thời, dịch bệnh bị ngăn chặn, đẩy lùi ở từng địa phương. Ngày 9/10 cơ bản tất cả tỉnh thành miền Nam đã kiểm soát được dịch bệnh. Trong tình hình khá khẩn trương cho tất cả mọi người, từ tuyến đầu phòng chống dịch đến từng tổ chức, cá nhân… ai cũng đã trải qua những thời điểm gian nan, những phút giây căng thẳng và nỗi âu lo thường trực… thì địa phương nào sớm đạt được kết quả như mong đợi sẽ tạo ra một niềm vui khó tả, lan tỏa nhẹ nhàng trong tâm tư, tình cảm mọi người trong cuộc; sẽ tạo ra một sự phấn chấn cho một sự khởi đầu mới và cũng nâng cao ý thức giữ gìn thành quả có được, vì đó là sự đánh đổi bao nhiêu mồ hôi, nước mắt; bao nhiêu tiền của đã bỏ ra. Trong hoàn cảnh đó, ai cũng thấy như bị tổn thương nếu bất ngờ bao công sức đã bỏ ra bị những sự cố, nhất là do chủ quan, gây rủi ro có thể làm tan nhòa những gì vừa có.
Tuần lễ từ ngày đầu tháng 10/2021 là tuần lễ mất ngủ của lãnh đạo tỉnh nhà Sóc Trăng. Người lao động xa quê tìm sinh kế, bị dịch bệnh bùng phát mất việc, rơi vào hoàn cảnh quá khó khăn, nên có cơ hội đã quay về quê nhà. Lãnh đạo tỉnh cho rằng con em tỉnh nhà trụ không nổi mới quay về, nên huy động mọi nguồn lực để việc sắp xếp sao ổn thỏa. Một nghĩa cử đầy tính nhân văn và thuyết phục lòng người. Không ngờ số lượng người về lại tỉnh quá lớn, nhiều nhất miền Tây. Dù biết rằng khi trở về ồ ạt, người lao động xa xứ đã tạo ra một tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh do có những lúc đùn ứ trên đường về, không thể giãn cách. Nhưng trong hoàn cảnh bế tắc, họ không còn lựa chọn. Cái sai trái của họ dễ cảm thông. Ngại có rủi ro, lãnh đạo tỉnh thay nhau túc trực nguyên đêm ở đầu tỉnh chỉ đạo công tác tiếp nhận, kiểm tra y tế, sàng lọc và đưa về các khu điều trị hoặc cách ly. Sàng lọc số F0 ngay từ đầu nên có phần hạn chế lây lan sau này. Cũng may, số F0 chỉ là tỉ lệ nhỏ nên cũng làm bớt âu lo cho người có trách nhiệm. Đây là một sự cố quá bất ngờ, gây bao vất vả cho lực lượng phòng chống dịch. Như công tác y tế, công tác hậu cần, nhu cầu nhà cách ly bị đẩy lên cao một cách đột biến. Rất may, sự chung tay của mọi tầng lớp trong tỉnh rất tốt. Biết bao gương người hảo tâm, bao hành động thiện nguyện… đã diễn ra, ít nhiều làm tăng nghị lực cho lực lượng tuyến đầu và nỗi an lòng cho người lao động đang tìm về quê nhà mong được sự sẻ chia của cộng đồng. Sự kiện này, nếu không kịp thời nhận định và tổ chức quản lý tốt sẽ dẫn đến một rủi ro không nhỏ, tiềm ẩn nhiều nguy cơ, có thể làm ảnh hưởng lớn tới thành quả có được trước đó – là tỉnh đầu tiên ở miền Tây công bố trở lại bình thường mới từ 16/9/2021. Cũng may, lãnh đạo tỉnh nhà đầy linh hoạt, quyết đoán và đã đưa tình huống này vào nề nếp từng bước.
Đang lo, đang theo dõi diễn tiến số lao động xa về ảnh hưởng đến sinh hoạt trong tỉnh ra sao, các doanh nghiệp (DN) sẽ bị hạn chế gì trong hoạt động…, bất ngờ 4/10/2021 nhận được thông tin một DN chế biến tôm ở huyện có ca dương tính. Là người trong nghề, ít nhiều cũng hiểu biết hoàn cảnh các đồng nghiệp, bởi đều thân quen, tôi đánh giá đây là một sự kiện lớn, tiềm ẩn nguy cơ cao nên tôi đã có ngay những ý kiến để DN chỗ tôi nhanh chóng thực thi. Đó là rà soát tất cả lao động có liên quan như nhân thân với lao động của DN có ca dương tính, rà soát các lao động có nơi cư trú gần với lao động bên DN kia. Tất cả phải kiểm tra test nhanh. Không ngờ ngày qua ngày, số xã có F0 liên quan chùm ca dương tính tại DN kia ngày càng nhiều. Và dĩ nhiên, công việc kiểm tra của DN tôi cũng gia tăng tương tự. Trong đó có ca F2 thì cho nghỉ về nhà tự cách ly. Dịch xuất phát từ hai huyện lan lên bốn huyện, rồi năm, và nay là sáu huyện thị. Chùm ca F0 liên quan ổ dịch này tăng số trăm hàng ngày, trở thành ổ dịch lớn nhất của tỉnh. Cái vất vả là công tác truy vết lại không có địa chỉ cụ thể, nên rất chậm. Nguyên nhân, DN này sử dụng lao động thời vụ và không chú ý lưu trữ đầy đủ địa chỉ cư trú người lao động. Tỉnh phải thông báo trên đài TV địa phương kêu gọi ai có liên quan tới DN này thì tự giác đến y tế xã, phường khai báo và kiểm tra sức khỏe.
Đây là một tình huống thiếu sót có phần chủ quan, đã chấp hành không đầy đủ quy định phòng chống dịch. Trách nhiệm công dân, trách nhiệm trước cộng đồng chắc sẽ được xem xét. Hậu quả là các DN đồng nghiệp âu lo kéo dài. Các xã có ca F0 từ chùm ca này tăng lên hàng ngày, khiến các DN có lao động trong xã đó không thể đi làm. Trong vòng đúng một tuần, DN chỗ tôi giảm trên 300 lao động do tình huống này. Các DN khác cũng ít nhiều rơi vào hoàn cảnh tương tự. Đi liền đó, chi phí kit cho test nhanh cũng tăng thêm, con số không nhỏ. Về phía cộng đồng, tác hại chưa dừng. Huyện nơi DN này hoạt động có ca F0 quá lớn, chắc chắc sẽ tạo ra bao hoàn cảnh khó khăn khi phải cách ly dù cách ly tập trung hoặc ở nhà. Đáng lo nhất là việc truy vết không thể thần tốc thì tiềm ẩn F0 càng lớn, ổ dịch không thể dập tắt sớm hơn.
Một người tự đốt nhà cháy lan ra cả xóm (huyện) và nay lan cả xứ (tỉnh)! Thiệt hại vật chất là con số không nhỏ cho nhiều phía. Đây là bài học quá đắt và không đáng có, bởi trước đó miền Tây đã xảy ra tình trạng lây nhiễm dịch bệnh trong DN rồi. Bài học này không chỉ riêng ai, và còn tính thời sự vì dịch bệnh cỏn kéo dài. Một sự chủ quan, một sự đánh giá không tới, không lường nổi hậu quả mình có thể gây ra khiến giờ đây thành quả qua bao tháng vất vả của tỉnh nhà phai nhòa không đáng. Giận thì thiệt giận nhưng thương thì cũng có thương. Dẫu sao Một con ngựa đau cả tàu không ăn cỏ, ông cha mình đã dạy cháu con ứng xử nhau luôn phải có chút tình. Nhưng cái quan tâm hơn là từ nay các DN phải chia sẻ thông tin và cùng nhau nâng ý thức phòng chống dịch cao nhất để không thêm con ngựa đau nữa kẻo tàu ngựa bị lây lan cả đàn thì quả là một chuyện quá bi đát, xót xa!
10/10/2021
CU LOH